QUẢN TRỊ CHIẾN LƯỢC: ĐỚN ĐAU KHI KÈN THỔI NGƯỢC!

nguồn: tritri.org

Khổng Minh Gia Cát Lượng, chiến lược gia vĩ đại và xuất sắc nhất thời Tam Quốc. Khổng Minh đã đưa Lưu Bị từ thân phận một anh bán chiếu dạo trở thành Chủ tịch, còn ngài từ kẻ thư sinh trở thành Giám đốc điều hành Công ty Thục quốc. Doanh nhân thời computer thường cầu hồn ngài để tham vấn về năng suất/hiệu quả sản xuất kinh doanh. Thế nhưng, ngài chỉ phán mỗi một câu: “Năng suất/hiệu quả kém là do kèn thổi ngược!”.

Suy ngẫm về kèn thổi ngược. (ảnh: nguồn internet)

Vấn đề đắng cay muôn phần của doanh nghiệp thời computer là năng suất/hiệu quả quá thấp so với tiềm năng vốn có. Với tư cách một chiến lược gia vang danh nhiều thế hệ, nhiều quốc gia, ắt hẳn lời sấm của Khổng Minh tiên sinh đáng để doanh nhân/doanh chủ suy ngẫm. Thực hư thế nào?

Tổng đốc doanh nghiệp:

- Doanh nghiệp bề tui năng suất/hiệu quả rất kém. Nguyên nhân cốt lõi là gì?

Khổng Minh quản trị tiên sinh:

- Nguyên nhân râu ria thì cả đống và hầu hết sa đà vào râu ria nên đã kẹt lại càng thêm rối. Nhưng nguyên nhân cốt lõi chỉ có vài cái ít người chú ý, hay một thứ thường gặp nhất đó là kèn thổi ngược. Chỉ cần tránh hoặc giảm thiểu chuyệnkèn thổi ngược thì năng suất/hiệu quả tăng phà phà.

Suy ngẫm về kèn thổi ngược. (ảnh: nguồn internet)

Tổng đốc doanh nghiệp:

- Thế nào là kèn thổi ngược?

Khổng Minh tiên sinh:

- Hãy xem doanh nghiệp như một dàn nhạc hợp xướng bao gồm nhiều nhạc công với đàn, kèn, trống, tiêu, sáo,… Khi một trong các nhạc cụ lạc đường hay lạc dây chẳng hạn kèn thổi ngược thì chất lượng nghệ thuật suy giảm thậm chí thành thảm họa mặc dù đàn vẫn chơi xuôi.

- Nói cách khác, động thái nào đưa ta đến gần mục tiêu hơn, thuận lợi hơn thì được gọi là đàn chơi xuôi. Động thái nào đưa ta rời xa mục tiêu hơn, trắc trở hơn thì gọi là kèn thổi ngược.

- Trên quan điểm tư duy chiến lược, có thể phân loại các hình thức đàn chơi xuôi và kèn thổi ngược thành 4 nhóm như sau:

Suy ngẫm quản trị chiến lược.

Tổng đốc doanh nghiệp:

- Năng suất/hiệu quả của doanh nghiệp liên quan gì đến kèn thổi ngược?

Khổng Minh tiên sinh:

- Kèn thổi ngược là nhân tố cốt lõi làm suy giảm năng suất/hiệu quả. Do đó, muốn nâng cao năng suất/hiệu quả, doanh nghiệp cần loại bỏ hoặc giảm thiểu chuyện kèn thổi ngược. Doanh nghiệp nào có nhiều kèn thổi ngược thì tiềm năng nâng cao năng suất/hiệu quả càng lớn.

Suy ngẫm về kèn thổi ngược. (ảnh: nguồn internet)

Tổng đốc doanh nghiệp:

- Có khi nào nhập nhằng giữa đàn chơi xuôi và kèn thổi ngược?

Khổng Minh tiên sinh:

- Ôi! Đây là chuyện thường ngày ở bộ lạc! Đặc biệt là khi phối bè. Có 3 nhóm nguyên nhân dẫn đến nhập nhằng giữađàn chơi xuôi và kèn thổi ngược.

- Thứ nhất, nguồn lực nội tại thay đổi. Hãy tham khảo bài viết: LỤC LỰC: Nghệ thuật giải mã nguồn lực nội tại của doanh nghiệp (link).

Suy ngẫm về kèn thổi ngược. (ảnh: nguồn internet)

- Thứ hai, bối cảnh bên ngoài thay đổi. Hãy tham khảo bài viết: CPESTI: Nghệ thuật giải mã tiếng thì thầm của thời cuộc(link).

Suy ngẫm về kèn thổi ngược. (ảnh: nguồn internet)

- Thứ ba, phân kỳ theo thời gian. Trong mỗi giai đoạn ngắn hạn/trung hạn/dài hạn doanh nghiệp có chiến lược khác nhau nên một động thái là đàn chơi xuôi trong giai đoạn này có thể là kèn thổi ngược trong giai đoạn khác. Chẳng hạn, dùng vốn vay ngắn hạn để đầu tư ngắn hạn là đàn chơi xuôi nhưng dùng để đầu tư dài hạn lại là kèn thổi ngược.

Suy ngẫm về kèn thổi ngược. (ảnh: nguồn internet)

Tổng đốc doanh nghiệp:

- Tại sao xảy ra chuyện kèn thổi ngược?

Khổng Minh tiên sinh:

- Có hai nguyên nhân gây ra chuyện kèn thổi ngược: nhận thức và lựa chọn.

- Một là, nguyên nhân nhận thức. Có những doanh nhân/doanh chủ - những nhân vật quan trọng của doanh nghiệp - không hiểu chiến lược dù mỗi ngày đều nghe hay đều ra rả nói, hay không có chiến lược nên chẳng biết dựa vào đâu để phán xét động thái nào là đàn chơi xuôi, động thái nào là kèn thổi ngược.

- Điều đó chỉ có thể thực hiện được nếu doanh nhân/doanh chủ hiểu sâu sắc các thành tố của chiến lược và tương quan của chúng, khi đó sẽ dễ dàng có chiến lược phát triển cũng như hiểu nhạc lý, có nhạc cảm sẽ biết chơi hợp xướng thế nào, thiết kế bè ra sao, để từ chơi căn bản đến chơi phối bè đều nhuẫn nhuyễn và giúp người nghe thấu cảm được nhạc cảm của mình qua âm thanh, giai điệu, kết quả lao động của các nhạc công theo dẫn dắt của nhạc trưởng.

Suy ngẫm về kèn thổi ngược. (ảnh: nguồn internet)

- Hai là, nguyên nhân lựa chọn. Doanh nghiệp là pháp nhân nhưng ra quyết định bởi doanh nhân/doanh chủ là con người nên có trường hợp biết đó là kèn thổi ngược đối với doanh nghiệp nhưng vẫn được lựa chọn thực thi. Nguyên nhân sâu xa là do sự xung đột lợi ích ngắn hạn giữa các cá nhân, đội nhóm trong doanh nghiệp và cá nhân/đội nhóm ra quyết định.

Suy ngẫm về kèn thổi ngược. (ảnh: nguồn internet)

Tổng đốc doanh nghiệp:

- Làm thế nào để loại bỏ chuyện kèn thổi ngược?

Khổng Minh tiên sinh:

- Cấp độ 1: Phải nhận diện được đâu là động thái đàn chơi xuôi, đâu là động thái kèn thổi ngược. Điều đó chỉ có thể thực hiện được nếu doanh nghiệp có chiến lược và quản trị chiến lược.

- Tuy nhiên, muốn hoạch định chiến lược thì doanh nghiệp phải đặt ra mục tiêu. Sau khi có mục tiêu mới có thể bàn đến con đường đạt đến mục tiêu đó. Nếu không có mục tiêu thì không thể có chiến lược và từ đó chẳng biết đâu là đàn chơi xuôi, đâu là kèn thổi ngược.

Mục tiêu và chiến lược. (ảnh: nguồn internet)

- Cấp độ 2: Cần có cơ chế kiểm soát để hạn chế xung đột giữa lợi ích doanh nghiệp và lợi ích người/nhóm ra quyết định.

- Để hiểu có hệ thống, lắp ghép tốt các mảnh ghép cần tìm hiểu hệ thống triết lý, phương pháp và công cụ đã được đúc kết bởi Trí Tri group, thông qua các khóa Huấn ngắn, Luyện dài, Học sâu, Hành sắc như Nhà quản trị Thấu Tam Lý - Hiệu năng cao (link)

Suy ngẫm về kèn thổi ngược. (ảnh: nguồn internet)

Tổng đốc doanh nghiệp:

- Trong doanh nghiệp ai kiểm soát chuyện đàn chơi xuôi, kèn thổi ngược?

Khổng Minh tiên sinh:

- Đây là chức năng, nhiệm vụ của lãnh đạo doanh nghiệp. Cụ thể hơn, đó là quá trình: hoạch định từ chiến lược đến kế hoạch hành động (strategy into action plan), tổ chức triển khai, giám sát, nghi nhận, đánh giá, đổi mới mô hình kinh doanh để phát triển doanh nghiệp trong từng giai đoạn.

- Tuy nhiên, trong không ít doanh nghiệp, mảng nhận thức chiến lược, xây dựng chiến lược, truyền thông chiến lược và quản trị chiến lược bị ngó lơ. Với họ làm lãnh đạo là đàm thì ít mà phán thì nhiều, phần lớn thời gian chỉ để rong chơi,…

Suy ngẫm về kèn thổi ngược. (ảnh: nguồn internet)

Tổng đốc doanh nghiệp:

- Quản trị chiến lược trong một thế giới thay đổi nhanh như hiện nay có đặc điểm gì?

Khổng Minh tiên sinh:

- Vai trò quản trị chiến lược trở nên cực kỳ quan trọng trong một thế giới thay đổi nhanh. Chẳng hạn, việc xuất hiện một đối thủ khổng lồ hay một xu hướng mới của cộng đồng hoặc thành tựu mới của khoa học công nghệ chắc chắn tác động mạnh mẽ đến từng cá nhân/doanh nghiệp do vậy cần xem xét sự thay đổi cần thiết của mình hay xem xet lại chiến lược.

Suy ngẫm về kèn thổi ngược. (ảnh: nguồn internet)

Tổng đốc doanh nghiệp:

- Yếu tố thời gian trong quản trị chiến lược ra sao?

Khổng Minh tiên sinh:

- Mọi thành tựu vĩ đại đều cần thời gian và chỉ phát huy tối đa tác dụng trong dài hạn. Với một người lười tư duy hay tư duy ngắn hạn, hầu như mọi chiến lược trở nên vô nghĩa hay không tác dụng.